conversations; fading and fragile (2)

തള്ളവിരലിൻ്റെ നടുക്കായി സമയമെടുത്ത്‌ പാകപ്പെട്ടൊരു പുണ്ണ്.

അതിൽനിന്നു വെടിച്ചു പൊട്ടിയ നീരിൻ്റെ കൊഴുപ്പ്.

ഉള്ളിൽ അനക്കമില്ലാത്തൊരു സമുദ്രം.

അഴലിന്റെ ഭാരമുള്ളൊരു കിണർ 

ഇത്രയും കാലം ഇതെങ്ങിനെ മറഞ്ഞിരുന്നു ?

കല്ലിച്ചു കിടന്ന മറുപടികളെപ്പോലത് 

കാലംതെറ്റി നീറി.

അടുപ്പങ്ങളെപ്പറ്റി, ഒരേ തീഷ്ണതയിൽ എത്ര നേരം ആലോചിച്ചിരിക്കാൻ കഴിയും?

എരിക്കിൻ പൂവ് പൊട്ടിച്ച പോലെ 

തലച്ചോറിനെ ചേർത്തുനിർത്തുന്ന 

പേരറിയാത്ത കെട്ടുകൾ അയയുന്നു.

അറിയിപ്പില്ലാതെ കടന്നുവരുന്ന 

നിശ്ശബ്ദതയ്ക്ക്  നിറമുണ്ടെങ്കിൽ അതേതാകും?

വാക്കുകൾ ശ്രദ്ധിച്ചടുക്കുന്നില്ലെന്ന് 

 ടണലിൽ മണ്ണെണ്ണ മണക്കവേ ഓർമ്മപെട്ടു.

എന്നെക്കാൾ ചെറുപ്പം തോന്നിക്കുന്ന സുഹൃത്തിനെ ഉടനെ വിളിച്ചു.

    -കവിതയെ, അതായിരിക്കെതന്നെ,  എങ്ങനെയാണ്  ഘടന മാറ്റിയെഴുതുക, ഭംഗിയൊന്നും ചോരരുത്.

    -നീയെനിക്കൊരു അഞ്ചുനിമിഷം തരണം. ചുമരാകെ അടർന്നിട്ട് ഞാൻ പെയിന്റ് അടിക്കുകയാണ് . 

പരുങ്ങിപ്പോയ ഒരതിഥിയെപോലെ ഞാൻ ഞൊടിയിൽ ശബ്ദം താഴ്ത്തി. കവിതയുടെ ഘടനയെപ്പറ്റി പിന്നീടൊരിക്കലും സംസാരമുണ്ടായില്ല. അതിനൊരു രസമുണ്ട്.

ഒരു യാത്രയ്ക്ക് ഒരുങ്ങുന്നവർ . ദൂരയാത്ര ഞങ്ങളുടെയൊരു ശ്രമമായിരുന്നു. 

    -ദൂരമൊരാപേക്ഷിക വ്യാകുലത അലേടീ

    -അകലമോ? അകലം ഉള്ളതാണ്.

    -ഭാഷ ഒരു പ്രശ്നപെട്ട സംഗതിയാണ്. മനുഷ്യർക്കാർക്കും സ്വയിരം  കിട്ടാത്തത് ഭാഷയില്ലാഞ്ഞിട്ടാണ്. 

    -നമ്മൾ ആദ്യമായി കെട്ടിപ്പിടിച്ചതോർക്കുന്നുണ്ടോ? അതിനു തൊട്ടുമുന്നെ നോക്കിയ നോട്ടത്തിലുള്ളതെന്തായിരുന്നു? ശരീരങ്ങളെ വലിച്ചടുപ്പിക്കും വിധം ആർദ്രമായൊരു ഉരുകൽ  സാധ്യമാകുന്നതതെന്താണ് ?

    -മ്മ്. അതിനുശേഷം അത്രമേൽ പ്രിയപ്പെട്ടൊരു നിമിഷം എനിക്കുണ്ടായിട്ടില്ല.

    -ഒരിക്കൽ, നമ്മൾ പകലുറക്കം ശീലിച്ചതിനു വളരെമുമ്പ്, ഞാൻ  കടൽക്കരയിലിരിക്കുമ്പോൾ പൊടുന്നനെ മഴപെയ്തു. വെയിൽ ഒട്ടുമേ പോയിട്ടുണ്ടായിരുന്നില്ല. അപ്പോൾ എവിടുന്നെന്നറിയാതെ ആ നിമിഷം ഞാൻ അനുഭവിച്ചു. അത് നമ്മളിലേല്പിച്ചതെന്തോ അതറിഞ്ഞു.കുറെയേറെ കരഞ്ഞു.

    -ഭൂതകാലമില്ലെങ്കിൽ നമ്മളെവിടെപോയി ജീവികുമായിരുന്നു? 

ഒരു ഫോൺകാൾ വരുന്നു.   

ചിട്ടിക്കാശ്  അയയ്ച്ചുകൊടുക്കാൻ ഓർമ്മിപ്പിച്ചുള്ള അമ്മയുടെ രണ്ടാമത്തെ വിളിയാണിത്.

ഞാൻ അമ്മയുടെ ലോകത്തെപ്പറ്റിയോർത്തു.

അമ്മ സദാ എന്റെയും.

ഞങ്ങളുടെ വളർത്തുപൂച്ചയുടെ  ചെടിത്തയ്ക്കൾ നശിപ്പിക്കുന്ന പുതിയ ശീലം പറഞ്ഞ് അമ്മ അതിനോട് ദേഷ്യപ്പെട്ടു.

ഞാൻ ചിരിച്ചു.

തീവണ്ടിയിലെ ഭക്ഷണത്തെപ്പറ്റി ഞങ്ങൾ പരാതി പറഞ്ഞു.

    -ഭാഷയുടെ അപര്യാപ്തതയെ എടുത്തുപറഞ്ഞുകൊണ്ടാണ് ആരും ആഴത്തിലുള്ള എന്തിനെയും വിവരിക്കുക.

    -"അത് പറഞ്ഞറിയിക്കാനാവാത്ത" അങ്ങനെ അല്ലെ 

    - അതെ.

    -ഞാൻ ആലോചിക്കാറുണ്ട്, വേദന, പെയിൻ-  അനുഭവം, അതിൽ നിന്ന് ഓർമ പിന്നീട് അത്  ഭാഷയിലൂടെ പുറത്തു വരുന്നു. ഭാഷ വെർബൽ  മാത്രമല്ലേ.  അപ്പോളൊക്കെ അതിന്  എന്താണ് സംഭവിക്കുക? യു നോ വാട്ട് ഐ മീൻ, ഇതിന്റെയൊക്കെ പകർപ്പിന്റെ ഒരു സ്വഭാവം നമ്മൾ കാര്യത്തിലെടുക്കുന്നുണ്ടോ?

    -ഓർത്തെടുക്കുക്ക എന്നാൽ  റീകളെക്ഷൻ മാത്രമല്ല. ജീവിതത്തിൽ ഉണ്ടായ എല്ലാ അനുഭവങ്ങളുടെയും തിരിച്ചറിവിന്റെയും വീഴ്ചയുടെയും സൗന്ദര്യത്തിന്റെയും ശരീരാവസ്ഥയുടെയും ഒക്കെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ പുതുക്കുന്ന എന്തോ ഒന്നാണ് ഓർമ. മനുഷ്യൻ്റെയുള്ളിൽ മറ്റൊരു മനുഷ്യൻ.

    -അതെ കഴിഞ്ഞു പോയ ഒന്നേയല്ല അത്. 

    -ഓർമ ശരീരമാണ്.

    -മ്മ് . എനിക്ക് നന്നേ വിശക്കുന്നുണ്ട്.

 ഞാൻ ഓറഞ്ച് പൊളിച്ചു.

    - ദസാൽ പറഞ്ഞതോർക്കണില്ലേ..

    -യെസ്. "I am a venereal sore in the private part of language".

ഞങ്ങൾ ചിരിച്ചു. വയസേറിയ ഒരു ചിരി.

ചുളിഞ്ഞ കടലാസുപോലെ ഞങ്ങൾ രണ്ടാളും ചേർന്നിരുന്നുറങ്ങി. കുഞ്ഞുങ്ങൾ  കൊഞ്ചുന്നകേട്ടു. അനാവശ്യമായി ഞാൻ ബാഗ് മുറുക്കിപ്പിടിച്ചിരുന്നു. ആ പിടി അയയുമ്പോളൊക്കെ ഞാൻ ഉണർന്നുപോന്നു.

grandmother

in her regular visit

 

i was cleaning my almirah one day.

dozens of soap covers,

in  different fragrances, colours, and fonts,

gushed from the folded cloths,

like flying termites before the rains.

beside my olive green t-shirt

lies a tiny sheaf of dried kozhunth,

tied with a yellow rubber band.

 

a sudden blow of loneliness struck me.

i cried.

i cried.

i cried like a helpless child

watching her best friend drowning.

 

conversations; fading and fragile (1)

i waited five more minutes.
who wants to spoil a day by pouring hot water into a plastic bottle?
so, i waited.

in a hurry, i forgot to place the water bowl for my cat.
i took a bus to the city.
once i sat down comfortably, i asked the lady sitting next to me
“does this bus go to Statue?”
she answered loudly- “No”
impatient and careful.
i acted confused.
the heist was intentional.
i prayed, blamed, and
searched for a familiar face in the crowd
just to pretend that i'm not alone.
i waited for an imaginary friend,

in the corner of that old bus stand

counting the thoughts marching through my forehead.

the bus journey is an hour-long laboratory
of undocumented scripts:
it’s a treasure one regret later with content.
the saddest moment escaped from memory loss.
 
i wanted to visit an archive that day.
i wore a bright yellow kurta with a wide neck
so that the colourless loneliness
can be delayed.
i carried a fear,
uncertainties of the search scared me.
hours-long wait for the right document.
the anticipation of an idle return
without any trace of the beautiful woman, i searched for.
a shivering thrill for gossip
waiting to be told: unstained history in fragments.
i imagined myself getting dehydrated.
dullness of the legal language.
smoothness of the dust,
fading lead of my chewed-up pencil.
the stillness i may encounter
inside that silent building.

 

i called a friend and hurriedly double-checked my documents.
this is the fourth round of checking.
strangely, i wish someone would notice me.
the conductor was counting the collection,
scribbling the trip details in a lined paper.
the columns seemed tired and small.
the paper, folded with ease,
quickly went to his pocket, beautifully
-like an aerial rope act;
or like a rewound shot of a crime film.
i smiled.

the library opened only after 2 pm.
(by that time i completed the paperwork for the visit.)

i stared at the buildings.
they rested like the red gothic victorian dresses,
 hanging in a crowded place.
inappropriate but mysterious.
the old bookstalls near the huge banyan tree
were a multi-coloured octopus.
walking along that lane of bookstalls
made me feel important,
"chechi/madam, which book are you searching for?"
"come, we have a reduction sale"
"the book you are looking for is right here, come"
"check out our new collection, you don't need to pay for that"
i loved the urgency in their voice.
it gives a rare urge to live more.
the commonplace diversions to joy.

    the wall paintings, like a scream, pierced my gaze.
i saw my own reflections in the glass walls
of shops and adjusted my hair.
i bought a grey scarf, embroidered with pink flowers,
and some cheap nail polishes (violent, carmine red, beige brown)
i also bought a steel sieve, which amma asked me to buy,
from a roadside vendor.
the evening was brooding.
i checked my cat’s photos on my phone.
she looked brave, sleeping behind
that transparent curtain.
on my way back i remembered
the day i lost my wallet.
it had a tiny elephant shape,
 glued to the right end.
 
after finishing my origami rabbits,
i crawled on the cement floor.

 

familiar road to a stranger’s room

a sudden realization that there is a beautifully scaring leach perching on the holder of your umbrella. you sensed it at a specific point, without any sensation, without any prior knowledge or sight indicating that small creature’s existence. it scares you and pulls your heart out for a second. a painful tickle in your spin. that moment is important. a moment that scares you the most but you already know that it cannot gulp you, cannot take your breath away, cannot make you blind. but you shiver. out of fear. and out of that whole episode, a small, very small amount of fear will be carried by you, deep in that shaken heart, always eager to come up with another cry. you cannot foresee this moment. maybe on your way to the market or amidst the gardening or when you lean to touch a shuttlecock that went to the wrong side of your court. it waits, very patiently to scar you with a touch.

tired metaphor

lockdown is an uneven metaphor. it was there, in bits and pieces. every day in our lives we anticipated in numerous ways, the possibility of a lockdown. a pain felt right somewhere. we may think we know where it strikes, but it floats. it carries no map; you struggle to locate it like a disinterested child forced to solve a mathematical problem. people you isolate, the umpteen ways in which you are being shredded away. the same feeling of loneliness, you experience when you are on a local train or in the middle of the gradual progression of a bargain in the crowded street, amidst a student march, or in love. loneliness is a strange feeling that cannot be imagined. if you try to imagine loneliness, you fall into the romanticized visual scape of middle-class cravings. one cannot visualize loneliness or pain. that sensation is an event. imagine you are looking at the name of your dead grandmother on the ration card, which will be soon removed. a single page, a name in a small column rather: it talks back to you, to your buried excess, to a ruined stir.  it gives you pain. a realization. the continuous presence of an absent touch. my mother says, quite often, that after my grandmother died no one ever asked her whether she had eaten properly. pain cannot be conveyed or convinced through speech: speech is betrayal: a gesture through fixations when the body tries to imitate the nameless within.

the familiar turn in a conversation

sudden, unpleasant

but anticipated.

unhurried.

the ruined black and white photographs

of people and events

evoked with a touch.

(remember to drink plenty of water
after a cry)

i laugh aloud and i have been scolded.

memory repeats, always uneven: but clear like a scar.

carry it: as forgetfulness

so that it can come up with another cry.

Images: hanging and sunken

images will come to you as if it is in a puppet show as if it is operated by someone with invisible threads attached to it. it knows how to make you surprise. images usually spread slowly into you. like a turquoise blue of an ink pen on a refined yellowish paper. it spreads like pain, like nostalgia, like your favourite song. 

an image, a photograph, an old sketch, or a page you have stolen. carefully ruined while tearing it from a book you met inside a village library because, for the first time, words found their way through your skin like a thin lightening. i had a friend who collects photos from the obituary column of a particular newspaper, not all of them but if he finds anyone interesting. it can be the name, the name of the place, the reason for the death or the beauty of that person. i loved him when I was young. he never asked me for a photo of mine. i eventually erased him like wet paper. But always felt that the dead people within that small column wait for that friend, who comes to the university library every Sunday, to photo archive the dead. tender and odd. the stack room on the left end corner, there is an old copy of Marques's short story collection. from the book, Someone Has Been Disarranging These Roses was missing and no one cared. 

(In that unusually silent room i was thinking of Asuran directed by Vetrimaaran. an instance from the film made me think of the role of photographs as vital traces of your being. in one of the scenes, the character Sivasaami recalls, how painful it is not to have a single photo of his dead son Velmurukan to keep his memory alive. just to remember, rather not forget how his son looked. this thought of not having a photograph and you have to war with your own memory to make that face alive in your mind is quite scary. how can you not forget one's face? you will be renewing and reshaping the nuances in that beautiful face every time you recollect it. memory betrays.)

sound fakes your senses, it can easily evoke the most unpleasant memory.  of absence. of touch. of death. of leaving. of forgetting. all of a sudden you cry as if you haven't expected the coming back of that nameless feeling. next time when you walk, take a different route. pretend that you don't see familiar spaces. search for a new company. take more photos. 

touch: moving, shared.

one day i saw a beautiful, beautiful lady on a local train to Yakuthpura. she was wearing a white/ pink chiffon saree with big, big flowers on it. her skin was flawless and shining. she, with her little boy, was sleeping soundly on that winter afternoon. in between her sleep- in continuous, specific intervals- she woke up and kissed her boy and again slept. she goes to sleep like the touch of wind on her saree, like a ripple. where does that kiss come from? i feared that this question, the kindest thought i ever had, will disappear from my disarranged memory. So, without asking, i took a picture of hers. it gave me solace. her skin was glued with the kid's tender sleep, and her kissing interludes gave me happiness. The next time i noticed, i was kissing more while making love and when his skin touched mine i held that touch for hours to pause that feeling of love, to take a photograph of myself being touched, an interlude of love. touch, like water, erase you for a moment. 

not like the historian's pen.

 അതിന് പരിഭാഷയില്ലാതാകുന്നു
20.03.2020

കവിതയെഴുത്തിൻ്റെ അഞ്ചാംനാൾ
ചിന്തയുടെ ഒരു നീർക്കെട്ട്.
ഒരോളത്തിൻ്റെ ആയാസത്തിൽ
മുറിയിലേക്ക് സ്വയം വഴുതുകയുണ്ടായി.
എത്രനാളു കൂടിയാണ് എൻ്റെ ശരീരത്തെ
കെട്ടുറപ്പില്ലാതെ അയച്ചിടുന്നത്!
അതിനെ നോക്കിയും തൊട്ടും മറ്റൊരാളാവുന്നത്!

ദിശാബോധമൊട്ടുമില്ലാത്തവൻ്റെ ചുമരിലെ
ഭൂപടം.
ഒളിവിലാക്കപ്പെട്ട ഒന്നിനെ സദാ വെളിപ്പെടുത്തുന്ന ഒന്ന്.
സമയം ഒരു നേർരേഖ.

ശാസ്ത്രകൗതുകമുള്ള കവിതകൾ
കുട്ടികൾക്കായി എഴുതി പരാചയപ്പെട്ടയാൾ.
ഒരു പരീക്ഷണശാലയെന്നോണം അതെന്നെ
സാധാരണമല്ലാത്തൊരു ഗന്ധം കൊണ്ട് മൂടി.
തുടർച്ചയില്ലാത്തൊരു ചിന്ത
സൂക്ഷ്മമായൊരു വര.

'മുനമ്പിലൊരു നോട്ടം വച്ച ചിന്ത '
എന്നാണ് എൻ്റെ ആദ്യ കവിതയെപ്പറ്റി
ഒരു യുവനിരൂപകൻ കുറിച്ചത്...
അത് വായിച്ചുടനെ ഞാൻ ശരീരമില്ലാതെ
എങ്ങോട്ടോ ഓടിപ്പോയിരുന്നു.
രാത്രി വെളുക്കുവോളം ഞാൻ
മനുഷ്യരുടെ വിരലുകൾ ശ്രദ്ധിക്കുന്ന
എൻ്റെ പുതിയ വിനോദത്തെപ്പറ്റിയോർത്തു.

ഇടവേളാബാധ.
തുടക്കത്തിൽ പറഞ്ഞ എൻ്റെ മുറി
മിലേയ്സിൻ്റെ പ്രശസ്തമായ ചിത്രം പോലെ
സ്വസ്ഥമായി നിവർന്ന് കിടന്നു.
കടുത്ത കറുപ്പ് ഫ്രയിമിട്ട രണ്ട് ചിത്രങ്ങൾ അവിടുണ്ട്.
അതിലൊന്ന്  എൻ്റെ തന്നെ, മുഖം വ്യകതമല്ലാത്ത ഒരു പോട്രയിറ്റാണ്.
'ഫ്രയിംഡ് പോയംസ് ' എന്ന കുറ്റകരമായ തലക്കെട്ടിൽ ഞാനൊരു എഴുത്ത് വായിച്ചിരുന്നു.

തറയിൽ തീരെ ഉയരത്തിലല്ലാതെ
പുസതകമടുക്കിയ തട്ട്.
മാസികകൾക്ക് പ്രത്യേക സ്ഥാനമൊന്നുമില്ല:
അവയൊഴുകും.

മുറിയിലെ വെളിച്ച സഞ്ചാരം.
വെളിച്ചത്തിന്റെ സാവധാനത്തിലുള്ള നടത്തം .
വെട്ടം തൊലിയിലേക്കിറങ്ങുന്ന കണ്ട്,
ശബ്ദത്താൽ മുറിവേൽക്കാതെ,
നോട്ടത്താൽ ഒന്നായിരിക്കുന്നവരെപ്പോലെ,
ഞാൻ സ്വസ്ഥയാണ്:
മൂർച്ചയിൽ പതിക്കുന്ന വെള്ളം പോലെ.

മുറി, തിടുക്കപ്പെടാതെ എന്നെ മൂടുന്നു.
പുറത്ത് ആരവത്തോടെ മഴ പെയ്യുന്ന
ഒച്ചകേട്ട് ഞെട്ടിയുണർന്ന് ജനാല തുറക്കുകയും,
അപ്പോൾ മഴയേയിലെന്ന് കണ്ട് അത്ഭുതപ്പെടുകയും ചെയ്യാറുണ്ട് ഞാൻ.
കേട്ട ശബ്ദം എന്തായിരുന്നു?
വെള്ളവും ബോധവും കേൾവിയും കൊണ്ടുള്ള
കൺകെട്ട്.
പാളയത്തു നിന്ന് ബസുകയറി ആർട്സ് കോളേജ്
കടക്കുമ്പഴേക്കും
മനസിൽ ദീർഘമായെഴുതുന്നതൊക്കെ
വേഗത്തിൽ മായുന്ന പോലൊന്ന്.

ആലോചന: ഒരു ഫ്ലമിംഗോ നൃത്തം.
വഴക്കത്തിൻ്റെ തെന്നി നീക്കം.
പിടിതരാതുരുളുന്ന മെഷീൻ നൂല്.

അതികായൻ്റെ പ്രതിമ വീഴുന്ന
സിനിമാരംഗം പോലെ,
എഴുത്ത് നിർത്തുകയും,
വാതിൽ,
ക്ഷമ നശിച്ചൊരാൾ
ഒരു തിരക്കഥയിലെന്ന പോലെ
ബലമുപയോഗിച്ച് തളളിത്തുറക്കുന്നത്
തിരിഞ്ഞുനോട്ടത്തിൻ്റെ എല്ലാ ഭംഗിയോടെയും
കാണുകയാണ് ഞാൻ.

കുഞ്ഞിക്കിളി.
കടും നീലയിൽ
 ഇളം മഞ്ഞ പരന്ന കഴുത്ത്‌,
വയലറ്റ് ഒളിഞ്ഞും തെളിഞ്ഞും വാല് ,
കുന്നിക്കുരു കണ്ണ്.

വെടിപ്പിനാകാശം
പരപ്പിന് ചിറക്,
പേടിയില്ലാ കുഞ്ഞിക്കിളി
വാനമാകെപ്പറന്നു.
മണ്ണ് മീതേ നടന്നു .

മതിലുകണ്ട്‌ ചിറകിനു കനം വെപ്പിച്ചു.
കഥയ്ക്കുള്ളിലാകാതെ ഒഴിഞ്ഞു.
അതിർത്തികൾ കാണാതാകും വരെ
പൊങ്ങി പാറി.
കുഞ്ഞിക്കണ്ണു വിടർന്നു.

ആയാസപ്പെടാതെ സ്നേഹിക്കാനിടമുണ്ടെന്നറിഞ്ഞു.
കൂകിപ്പറഞ്ഞു.
ചൂടിന് മുന്നേ നിറംവെക്കുന്ന ഇലപോലെ
സാവധാനം താഴേക്ക്
ശബ്ദമില്ലാതൊഴുകീ കുഞ്ഞിക്കിളി.

ഉച്ചകഴിഞ്ഞു നനവുകളഞ്ഞുണക്കാനിട്ട
നേർത്ത തുണികളിലുരസി,
അയൽക്കൂട്ടത്തിലെ പെണ്ണുങ്ങളുടെ
ഉറക്കെചിരികണ്ടിരുന്നു കുഞ്ഞിക്കിളി.
തെരുവിന്റെ ചെറു പൊക്കത്തിരുന്ന്,
ചിറകില്ലാതാകാശം കണ്ടവർ
രേഖകൾ കത്തിക്കുന്നകണ്ടാഹ്ളാദിച്ചു.
പണിയെടുക്കുന്നവരുടെ വേർപ്പ്
തിളങ്ങുന്ന ശ്രദ്ധിച്ചു.
ഇടവേളകളില്ലാതെ
കുഞ്ഞുങ്ങൾ സന്തോഷിക്കുന്നകണ്ടമ്പരന്നു.
പ്രണയത്തിന്റെ മുനമ്പിൽ തുപ്പല് കിനിയുന്നതറിഞ്ഞു.
ഉല്ലാസത്തിൽ ഉടൽ, നൃത്തം കണക്കെ,
വഴക്കമുള്ളതാക്കി കുഞ്ഞിക്കിളി.

ചരിത്രകാരന്മാർക്ക് വളരെ മുന്നേ
തിരുത്താനെത്താത്തത്ര  ഉയരെ
പറന്നുപൊങ്ങീ കുഞ്ഞിക്കിളി.